Met ‘Samen Werken Aan Toekomst’ ondersteunt Elegast School PRO leerlingen die dreigen uit te vallen in het secundair onderwijs. We spraken met afdelingscoördinator Tijl om eens onder de loep te nemen hoe zo’n SWAT-traject verloopt.
Dag Tijl. Het nieuwe schooljaar is een kleine maand bezig. Een drukke periode voor School PRO?
Best wel. De vorige SWAT-trajecten zitten in hun nazorgperiode en nu start er een hele nieuwe groep jongeren op.
Welke jongeren komen bij jullie terecht?
We begeleiden jongeren die een ‘problematische schoolloopbaan’ hebben: jongeren die omwille van hun gedrag al veel van school moesten veranderen, die al meerdere keren geschorst werden, die vaak spijbelen … We hebben het dan niet over beginnende problematieken, meestal gaat het om ‘multi-problem jongeren’. Niet alleen op school gaat het mis, maar ook thuis en in de vrije tijd zijn er problemen. Het zijn jongeren die meestal al redelijk wat hulpverleningsgeschiedenis achter de rug hebben.
Ik heb gehoord dat jullie een vrij unieke opstartprocedure hebben.
Waar haal jij je info? (lacht) Nee, dat klopt. We starten onze intensieve begeleidingsprojecten telkens met de driedaagse. Dat is een tocht waarbij jongere en begeleider samen drie dagen gaan kamperen. Eén op één, ieder met de rugzak en een tent.
Dag één loopt dan misschien wat onwennig, maar op dag twee merk je al snel dat je -tot op een bepaalde diepte- meer doordringt tot de jongere.
Waarom de driedaagse?
De driedaagse is een goede manier om de jongere echt mee te krijgen in het verhaal. Tijdens de tocht bereiden we hem voor op het traject dat hij zal afleggen. We stellen samen een plan op met 3 concrete doelen om te behalen. Samen op pad zijn en op die manier samenwerken creëert het begin van een vertrouwensband tussen de jongere en diens individueel begeleider (IB). Dag één loopt dan misschien wat onwennig, maar op dag twee merk je al snel dat je -tot op een bepaalde diepte- meer doordringt tot de jongere.
De driedaagse zit erop, de jongere weet wat zijn doelen zijn … wat nu?
Als hij op tocht is geweest start de jongere met een groepsprogramma van 8 weken. Naargelang zijn specifieke noden focust zo’n programma op (1) inzicht in ‘ik’, (2) omgaan met anderen of (3) de plek van de jongere op school en in de samenleving. We houden de groepjes bewust klein om zo goed mogelijk aan de individuele noden van elke jongere te kunnen beantwoorden.
De jongere werkt rond thema’s zoals zelfbeeld, motivatie, verantwoordelijkheidszin, samenwerken …
Vervangt het SWAT-traject dan volledig de school in dat trimester?
Ja en nee. In principe is het inderdaad een schoolvervangend traject. Dat houdt in dat de jongeren van dinsdag tot en met vrijdag workshops volgen waarin ze werken rond thema’s zoals zelfbeeld, motivatie, verantwoordelijkheidszin, samenwerken enzovoort. In sommige trajecten worden er echter enkele dagen ingepland waarop de jongere wél aanwezig is op zijn school om naar een bepaalde doelstelling toe te werken.
Maandag verschilt van de rest van de week?
Maandag is IB-dag: dan werken jongere en begeleider in een individuele sessie op een bepaalde les of methodiek. Dat gaat door in variërende omgevingen: bij ons, in een koffiebar, tijdens een workout in de fitness waar de jongere veel tijd doorbrengt… Het is een kans om mee te gaan in de leefwereld van de jongere.
Het belangrijkste is dat we de juiste oplossing vinden, op maat van de jongere.
Wat gebeurt er na de 8 weken?
We bekijken samen met alle betrokken partijen (jongere, gezin, school, CLB…) welke vooruitgang de jongere heeft gemaakt. Is hij klaar om terug naar school te gaan? Of heeft hij nood aan meer hulp? In het laatste geval hebben we samen een beslissing te maken: start hij met een tweede groepsprogramma bij ons? Of verwijzen we de jongere door om een andere vorm van hulpverlening te krijgen? Misschien komen we wel uit bij een combinatie van de twee. Het belangrijkste is dat we de juiste oplossing vinden, op maat van de jongere.
Blijven jullie de jongere opvolgen na afloop van het SWAT-traject?
In de nazorgperiode doen we dat actief gedurende een maand. Daarnaast nemen we op het einde van het schooljaar contact op met de school om te horen hoe de jongere het gedaan heeft. Onze deur blijft ook daarna open. De jongeren mogen altijd eens bellen of langskomen als ze met vragen zitten. Er zijn er ook die dat doen. We kunnen dan uiteraard niet zomaar een volledig traject starten, maar we proberen ze wel zo goed mogelijk te helpen. Als het nodig is wijzen we ze de weg naar organisaties of personen die hen verder kunnen helpen.